- Podział na zasoby niewyczerpalne i wyczerpalne.
- Gospodarka zasobami.
Czerpanie użytków z wewnętrznej budowy litosfery nieuchronnie prowadzi do zużywania zasobów mineralnych i zajmowania znacznych powierzchni gruntu. Pośrednio górnictwo powoduje uruchomienie licznych procesów degradacji wszystkich elementów środowiska, zarówno na etapie eksploatacji złoża, jak i przetwórstwa kopalin, ich wykorzystania gospodarczego oraz składowania odpadów.
Eksplozja demograficzna wymusza stały wzrost zapotrzebowania na zasoby litosfery. Zasoby te powstają zazwyczaj w procesach o przebiegu liczonym w geologicznej skali czasowej. Tylko część złóż powstaje i odnawia się w czasie historycznym (np. kreda jeziorna i jeziorne rudy żelaza, gipsy, solanki, wody mineralne). Podstawowe użytki mineralne litosfery należą do grupy nieodnawialnych, ściśle określonych zasobów geologicznych. Nie wszystkie z tych zasobów są już odkryte, ale i znaczna część rozpoznanych zasobów nie może być bilansowana i wykorzystywana na danym etapie rozwoju gospodarczego ze względu na trudności w dostępie lub zbyt wysokie koszty. Jeżeli uwzględnimy straty eksploatacyjne, to okazuje się, że zaledwie 25-30% udokumentowanych zasobów jest wykorzystywane.
Obecnie wydobywa się na świecie kopaliny w ilości znacznie ponad 100 mld t w ciągu roku, z czego część bez pełnego uzasadnienia i w sposób rabunkowy. Przez ostatnie ćwierć wieku wydobyto z litosfery więcej surowców niż w całej historii ludzkości. Coraz bliższy staje się więc moment całkowitego wyczerpania się zasobów surowców mineralnych Kluczową kwestią staja się racjonalność i oszczędność eksploatacji zasobów, wydłużające perspektywę korzystania z tych bogactw przy zmniejszeniu uciążliwości dla środowiska.
Gleba to zewnętrzna część litosfery, tworzy się w wyniku długotrwałego procesu glebotwórczego. Składa się z części mineralnych, organicznych oraz niewielkich ilości wody i tlenu. Ogólnie można je podzielić na: strefowe i a-strefowe. Powstała w wyniku wietrzenia skal pod wpływem czynników abiotycznych (klimatycznych), a także dzięki działalności glebotwórczej świata organicznego- mikroorganizmów glebowych, roślin i zwierząt, w pewnych zaś wypadkach także w wyniku gospodarczej działalności człowieka. Czynnikiem, od którego również zależą procesy tworzenia się gleby jest rzeźba terenu, przyczyniająca się do jej spłukiwania lub nanoszenia.
Struktura gleb - jest to stan połączenia niejednorodnych, elementarnych cząstek stałej fazy glebowej. Struktury gleb mineralnych i organicznych znacznie różnią się od siebie.
Najczęściej spotykane typy agregatów strukturalnych gleb mineralnych to:
- struktura warstwowa (agregaty zbudowane są z cienkich, poziomo ułożonych płytek - łusek lub blaszek) - spotyka się je często w madach;
- struktura słupkowa (agregaty o kształcie wydłużonym i niewyraźnych, zaokrąglonych krawędziach, ułożone pionowo, o wysokości do kilkunastu centymetrów) - struktura spotykana w glebach klimatu suchego i pół suchego;
- struktura pryzmatyczna (agregaty o ostrych krawędziach, kształcie zbliżonym do sześcianów i o wymiarach dochodzących do kilkudziesięciu milimetrów) – charakterystyczna dla gleb typu iły, gliny ciężkie, głównie w strefie klimatu wilgotnego, ujawniająca się podczas wysychania tych gleb, które rozpadają się wtedy na luźne pryzmaty;
- struktura sferyczna (agregaty zbliżone kształtem do kul o wymiarach do kilkudziesięciu milimetrów) - agre